Spektakl nagrodzony Złotą Maską dla Jędrzeja Piaskowskiego za reżyserię (sezon 2021/2022).
Sztuki Antona Czechowa odczytuje się najczęściej bardzo serio, sentymentalnie i realistycznie. Po jego śmierci w 1904 roku, nie tylko w Rosji, ale i w Polsce utrwaliła się „czechowowska konwencja”, która na ponad 100 lat uwięziła jego dramaty i bohaterów w okowach smutku. Tymczasem Czechow sam uparcie powtarzał, że pisze komedie. Twierdził, że świat, życie i ludzie są śmieszni w swojej tragiczności, a sam śmiech ma oczyszczającą moc i jest jedynym skutecznym środkiem przeciwstawienia się otaczających nas rzeczywistości, głupocie i złu. Bo śmieszność może też zabijać.
Nie inaczej jest w przypadku spektaklu „Komedia. Wujaszek Wania”. Tytułowy bohater i jego rodzina tworzą pełen katalog dziwaków i nieszczęśników zamieszkujących rosyjską prowincję. Wszyscy oni po „czechowowsku” cierpią, miotają się, łudzą, marzą o innym, „lepszym” świecie, a jednocześnie trudno im dokonać jakiejkolwiek realnej zmiany w swoim życiu. Mają wrażenie, że nawet kiedy uda im się zrobić krok w jakąś stronę, to zawsze wychodzi głupio, nieporadnie i tak, że ostatecznie wszystko kończy się jeszcze gorzej niż na początku. Szansą na zmianę staje się przybycie ze stolicy szwagra tytułowego Wujaszka – emerytowanego profesora Sjeriebriakowa i jego nowej żony Heleny. Wielbiony (i utrzymywany) przez całą rodzinę naukowiec przez długie lata był dla Wojnickich synonimem lepszego, elitarnego świata, dodawał ich życiu splendoru, a nawet był źródłem sensu ich egzystencji. Teraz zmuszeni zostają do konfrontacji swoich wyobrażeń i oczekiwań z realnością. Jesteśmy więc świadkami wielu prób i sposobów ucieczki przed nią: groteskowych awantur, szmirowatych romansów oraz wyznań wiary w głupkowate teorie i ideologie. Krótko mówiąc, jest dużo do śmiechu. Dużo i coraz więcej.
—
Słowo „Komedia” w tytule spektaklu zostało dodane przez jego twórców i nie jest częścią oryginalnego tytułu sztuki w przekładzie Artura Sandauera.
Partnerzy spektaklu
Obsada
Twórcy
Reżyseria
Jędrzej Piaskowski
Reżyser teatralny, absolwent Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, studiował też Muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim (2007-2012); obecnie studiuje również na Wydziale Malarstwa ASP w Katowicach. Jest m.in. laureatem V Forum Młodej Reżyserii w Krakowie (2015) gdzie za spektakl „Versus” Teatru Nowego w Poznaniu zdobył Nagrodę Główną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego spektakl „Puppenhaus Kuracja” na podstawie tekstu Magdy Fertacz zrealizowany w sezonie 2016/17 w TR Warszawa został uznany za jedno z najciekawszych wydarzeń teatralnych sezonu, a w 2018 roku zdobył grand prix na 13. Edycji FestiwaluPolskich Sztuk Współczesnych R_@_port w Gdyni, oraz znalazł się w finale 24. Edycji Konkursu na wystawienie polskiej sztuki współczesnej. Obecnie stale współpracuje z dramaturgiem Hubertem Sulimą, z którym pracował przy spektaklach: „Raj. Tutorial” (Teatr im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu, 2017), „Dawid jedzie do Izraela” (TR Warszawa i Muzeum Polin, 2018), „Trzy siostry” A. Czechowa (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 2018), „Jezus” (Nowy Teatr w Warszawie, 2019), „Historia naturalna” H. Sulimy (Teatr im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 2019), „Nad Niemnem”, „Obrazy z czasów pozytywizmu” E. Orzeszkowej (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 2020), oraz przy miniserialu online „Pamiętnik Przetrwania” (Teatr Zagłębia w Sosnowcu, 2020). Piaskowski reżyserował na czołowych polskich scenach, a spektakle w jego reżyserii są prezentowane na festiwalach krajowych i zagranicznych, regularnie biorą też udział w najważniejszych polskich konkursach teatralnych (Konkurs na wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, Klasyka Żywa). Piaskowski jest doceniany przez krytykę i publiczność za oryginalność, odwagę i konsekwencję w poszukiwaniu własnego języka teatralnego.
Dramaturgia i opracowanie tekstu
Hubert Sulima
Twórca teatralny, dramaturg, absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego w Krakowie. W trakcie studiów asystent Krystiana Lupy i Agnieszki Glińskiej. Wcześniej studiował prawo na Uniwersytecie Wrocławskim. W 2020 roku został laureatem stypendium Nowego Teatru w Warszawie „dla wybitnie utalentowanych młodych artystów”.
Jako dramaturg pracował m.in. w Teatrze Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu („Raj.Tutorial”), Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie („Trzy siostry”, „Nad Niemnem”), TR Warszawa („Dawid jedzie do Izraela”) oraz w Nowym Teatrze w Warszawie („Jezus”).
Jego spektakle brały udział i były wyróżniane na licznych festiwalach i przeglądach m.in. w Festiwalu „Boska Komedia” w Krakowie czy Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku, a dramat „Litwa is my life” został przełożony na język litewski i zaprezentowany w Narodowym Teatrze Dramatycznym w Wilnie.
Na stałe pracuje w tandemie twórczym z reżyserem Jędrzejem Piaskowskim. W swoich pracach rozwija zainteresowanie nową sztuką ludową i twórczym potencjałem porażki. Pochodzi z Bielawy w Górach Sowich.
Scenografia i kostiumy
Anna Met
Scenografka i kostiumografka. Absolwentka Wydziału Scenografii na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest autorką scenografii teatralnych i operowych. Współpracuje z Anną Smolar. Zaprojektowała scenografię do spektaklu „Pinokio” w Nowym Teatrze w Warszawie (2014), „Dybuk” w Teatrze Dramatycznym w Bydgoszczy (2015), „Kopciuszek” w Teatrze Starym w Krakowie oraz „Kilka obcych słów po polsku” Michała Buszewicza (Teatr Żydowski i Teatr Polski w Warszawie), „Slow motion” (Lietuvos nacionalinis dramos teatras, 2019), „Koniec z Eddym” w Teatrze Studio (2020). Projektowała scenografię do przedstawień́ w reżyserii Iwana Wyrypajewa: „Iluzja” (Teatr Stary 2012), „Ożenek” (Teatr Studio 2013), „Wujaszek Wania” (Teatr Polski w Warszawie) oraz opery „Borys Godunow” w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Z Jędrzejem Piaskowskim i Hubertem Sulimą pracowali przy projekcie „Nad Niemnem” w Teatrze Osterwy w Lublinie.
Na dużej scenie Teatru Wielkiego zadebiutowała operą „Halka” w reż. Natalii Korczakowskiej. Z Natalią Korczakowską pracowała również w teatrach dramatycznych, projektując scenografię między innymi do spektakli „Solaris. Raport” na podstawie „Solaris” Stanisława Lema (Teatr Rozmaitości), „Natan mędrzec” Gotthold Ephraim Lessing w Teatrze Narodowym, „Przedwiośnie” w Teatrze Wybrzeże oraz „Berlin Alexanderplatz” w Teatrze Studio.
Nagrodzona za scenografię do dwóch przedstawień w konkursie „Klasyka Żywa”.
Muzyka
Jacek Sotomski
Kompozytor, multiinstrumentalista, performer, improwizator, aranżer, były korepetytor, epizodyczny aktor w serialu paradokumentalnym „Dlaczego Ja?”, laureat nagród na konkursach kompozytorskich i festiwalach teatralnych oraz zdobywca drugiego miejsca w konkursie „Pokemony w Borku”; beneficjent stypendiów artystycznych, nominowany do nagród muzycznych za osiągnięcia artystyczne, certyfikowany rekordzista ze znakiem UNI-VIBE; były pracownik sezonowy w małych i dużych przedsiębiorstwach. Jego marzeniem jest zostać członkiem mile-high club. Mieszka i tworzy we Wrocławiu.
Światła
Monika Stolarska
Artystka multimedialna i doktorka Sztuk Pięknych i Konserwacji . Jako fotografka teatralna robi zdjęcia dla czołowych polskich teatrów i reżyserów, w 2016 r. wygrała konkurs Instytutu Teatralnego na Teatralne Zdjęcie Sezonu. Jako fotografka koncertowa współpracuje z Onetem, agencjami koncertowymi i największymi polskimi festiwalami muzycznymi. Swoje grafiki i prace intermedialne prezentowała na wystawach zbiorowych oraz indywidualnych w kraju i Europie. Ostatnio interesuje ją reżyseria świateł, realizacja wideo na potrzeby spektakli teatralnych i krótkich form filmowych oraz dzierganie czapek na drutach pod szyldem z.welny.
