4 listopada spotkajmy się w Teatrze Zagłębia, by rozmawiać, lepiej się poznać i stworzyć sieć kontaktów!
Teatr Zagłębia, we współpracy z Uniwersytetem Śląskim i Towarzystwem Kultury Teatralnej, zaprasza wszystkie osoby związane z nieinstytucjonalnym ruchem teatralnym na sympozjum pt. „Teatr niezbędny”. Chcemy zdiagnozować aktualne potrzeby i wyzwania stojące przed teatrem pozainstytucjonalnym w Zagłębiu i na Śląsku.
Teatr pozainstytucjonalny – zwany również alternatywnym, niezależnym, amatorskim lub laboratoryjnym – zrzesza w Polsce ok. 700 teatrów, co stanowi ponad sześciokrotną liczbę teatrów instytucjonalnych! Często to właśnie w nurcie niezależnym dzieją się najciekawsze rzeczy w polskim teatrze. Jednocześnie na Śląsku i w Zagłębiu poszczególne grupy działają w rozproszeniu. Widzimy zatem potrzebę zrzeszenia i wzmocnienia środowiska teatru alternatywnego poprzez sieciowanie twórców oraz stworzenie bazy osób zaangażowanych
w offowy i amatorski ruch teatralny na Śląsku i w Zagłębiu, jak i zaproszenia do szerszej debaty na temat roli i specyfiki teatru nieinstytucjonalnego w Polsce.
Podczas naszego spotkania w ramach paneli i spotkań stolikowych porozmawiamy o najistotniejszych problemach i zagadnieniach dotyczących teatru istotnego, jego zasięgu, znaczenia, założeń. Jako organizatorom zależy nam przede wszystkim na stworzeniu przestrzeni do rozmowy, wymiany myśli, by móc potem wspólnie podjąć działania wzmacniające naszą sprawczość.
Na wydarzenie zapraszamy wszystkich miłośników, działaczki, animatorów, reżyserki, zapaleńców, aktorów – wszystkich tych którzy mają potrzebę rozmowy na temat działań związanych z wszelkimi formami teatru nieinstytucjonalnego działającego w przestrzeni szkoły, domu kultury lub innych miejscach. Jeśli zatem prowadzisz grupę, należysz do niej, działasz w obrębie szeroko pojętej pedagogiki teatru, interesujesz się działaniami teatralnymi, to spotkaj się z nami w przestrzeni Teatru Zagłębia!
Program:
16:00 – otwarcie sympozjum, panel dyskusyjny „Teatr amatorski na Górnym Śląsku: historia
i tradycje”
Gościnie: prof. Dorota Fox, prof. Ewa Kosowska
Prowadzenie: Katarzyna Chwałek-Bednarczyk
16:40-17:50 – „Poznajmy się!” – prezentacja wizytówek teatrów pozainstytucjonalnych / grup twórczych
18:00-18:50 – dyskusje stolikowe na temat roli i specyfiki teatrów pozainstytucjonalnych
(w trakcie dyskusji zostaną wypracowane rekomendacje dotyczące wsparcia działań grup twórczych w Zagłębiu i na Śląsku)
moderują: Małgorzata Baryła i Agata Kędzia
19:00-20:00 – wystąpienia osób reprezentujących instytucje ,,parasolowe”, mogące wesprzeć pozainstytucjonalny ruch teatralny
głos zabiorą: dr. Dobrawa Skonieczna-Gawlik, Oskar Adamus, Krzysztof Olichwier
20:00-20:30 – podsumowanie na forum dyskusji stolikowych i rozmowa o rekomendacjach
20:30 –21:30 – kolacja i dalsze sieciowanie
ZAPISY
Wstęp wolny. Zapraszamy i czekamy na zgłoszenia do 27.10. Formularz zgłoszeniowy
Formularz zapisów: [link]
Paneliści TN:
prof. Ewa Kosowska
filolog i kulturoznawca, w latach 1992-2016 kierowała Zakładem Teorii i Historii Kultury w Instytucie Nauk o Kulturze Studiów Interdyscyplinarnych w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Od 2004 r jest członkiem Komitetu Nauk o Kulturze PAN; w latach 2013-2017 była prezesem Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego. Od 1978 roku jest członkiem Towarzystwa Kultury Teatralnej; w latach 1982-1987 pełniła funkcję prezesa Oddziału Wojewódzkiego w Katowicach. Uczestniczy w pracach rad naukowych czołowych polskich czasopism kulturoznawczych. Zajmuje się problemami z obszaru teorii i historii kultury, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystywania tekstu literackiego w badaniach antropologiczno-kulturowych. Autorka i redaktorka kilkunastu książek oraz licznych artykułów. Opublikowała m.in. Postać literacka jako tekst kultury. Rekonstrukcja antropologicznego modelu szlachcianki na podstawie „Potopu ” Henryka Sienkiewicza. (1990), Negocjacje i kompromisy. Antropologia polskości Henryka Sienkiewicza (2002), Antropologia literatury (2003), [red].Antropologia kultury – antropologia literatury (2005), Stąd do Teksasu (2006); [współ red.] Antropologia kultury- antropologia literatury.
Na tropach koligacji (2007), [współred.]Wstyd w kulturze (1- 1998; 2 -2008); Eurosarmata.
O postawach i wyborach Henryka Sienkiewicza (2013); [współred.] Miłośnicy Melpomeny. Kartki z dziejów Towarzystwa Kultury Teatralnej w Katowicach (2019).
prof. Dorota Fox
doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa i doktor habilitowany w dziedzinie nauk o kulturze i religii. Pracuje jako profesor w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół kilku zasadniczych zagadnień: lokalnej kultury teatralnej, polskiego teatru i krytyki teatralnej dwudziestolecia międzywojennego, teatru ludowego i amatorskiego oraz form sztuki estradowej. Autorka dwóch monografii: Kabarety i rewie międzywojennej Warszawy.
Z prasowego archiwum Dwudziestolecia (Katowice 2007) oraz Czasopiśmiennictwo teatralne w Polsce w latach 1914-1939 (Katowice 2014). Wiele artykułów poświęciła dziejom zespołów amatorskich działających na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Śląsko-Dąbrowskim. Członek Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych oraz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.
Katarzyna Chwałek-Bednarczyk😊
absolwentka filozofii na Uniwersytecie Śląskim oraz Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu. Uznana reżyserka i pedagożka, od 2010 roku prowadzi Teatr SAFO przy Rydułtowskim Centrum Kultury, gdzie zrealizowała kilkadziesiąt spektakli inspirowanych historią i dziedzictwem lokalnym. W jej twórczości szczególną rolę odgrywa analiza traum oraz przemian tożsamościowych, które kształtowały i wciąż kształtują społeczność Śląska. Często angażuje mieszkańców w proces twórczy, organizując warsztaty i spotkania, które pomagają im przepracować trudne tematy związane z historią regionu, jednocześnie integrując społeczność i tworząc przestrzeń do dialogu o tożsamości.
Małgorzata Baryła
Reżyser, scenograf, pedagog, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie Wydział Malarstwo kierunek scenografia oraz Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie filia we Wrocławiu Wydział Reżyserii Teatrów Dzieci i Młodzieży. Założycielka Teatru Nieoetykietkowani, młodzieżowo- studenckiej grupy teatralnej, która od 1998 roku działa w OPP3 W Zabrzu, alternatywą zajęć które prowadzi dla młodszej młodzieży i dzieci są zespoły Rozregulowani i PIK-POK. Osoba, która od ponad 25 lat pracuje z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi tworząc do kilkunastu, nagradzanych na festiwalach ogólnopolskich spektakli rocznie. Organizator licznych warsztatów, pomysłodawczyni takich projektów jak: Scena Młodego Widza, Popołudnie z Teatrem, Młodzi dla Młodych, Teatr Daje Radość, Festiwalu „To nasza Młodość „, ART-day – czyli artystyczny piątek w 1LO. Nagrodzona dwukrotnie nagrodą Prezydenta Miasta Zabrze w dziedzinie kultury, Nagrodą Specjalną T-Art. Katowice w dziedzinie animatora kultury.
Agata Kędzia
pedagożka teatru, performatyczka, organizatorka projektów z zakresu edukacji kulturowej. Absolwentka kulturoznawstwa (Uniwersytet Śląski) i performatyki (Uniwersytet Jagielloński). Autorka książki Trudna sztuka dorastania. Wydarzenia performatywne dla nastoletniej publiczności. W latach 2018–2024 pracowała jako pedagożka teatru w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu. Obecnie współtworzy działania rozwojowe dla kadr kultury w Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie. Pisze artykuły, tropi związki pomiędzy sztuką i edukacją, współtworzy projekty twórcze aktywizujące dzieci, młodzież i dorosłych.
dr. Dobrawa Skonieczna-Gawlik
doktor nauk humanistycznych, etnolog, etnograf, pedagog absolwentka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, studiów podyplomowych z zakresu zarządzania ochroną dóbr kultury na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz Konserwacji Zabytków i Urbanistyki na Akademii Śląskiej w Katowicach. W latach 2002-2020 związana z muzealnictwem (Muzeum Zagłębia w Będzinie, Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” oraz Muzeum Saturn w Czeladzi). Obecnie zastępca naczelnika Wydziału Kultury i Promocji Urzędu Miejskiego w Sosnowcu a od czerwca 2024 Pełnomocniczka Prezydenta Miasta Sosnowca ds. Kobiet.
Od początku swej działalności na gruncie etnografii współpracuje z instytucjami, ośrodkami naukowymi, organizacjami samorządowymi, stowarzyszeniami, zespołami folklorystycznymi i placówkami edukacyjnymi województwa śląskiego, publikuje artykuły w prasie lokalnej, samorządowej, w czasopismach społeczno-kulturalnych, wydawnictwach specjalistycznych oraz na portalach internetowych. Dokumentuje sztukę ludową, wytwórczość rękodzielniczą i działalność folklorystyczną, organizuje wystawy, prowadzi warsztaty pokazujące ginące zawody współpracując z twórcami w całej Polsce. Prowadzi badania i opracowuje materiały dotyczące obrzędowości dorocznej oraz rodzinnej, budownictwa, stroju, tradycyjnej kuchni regionalnej mieszkańców pogranicza małopolsko-śląskiego.
W roku 2019 odznaczona odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz srebrną odznaką honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego. Stypendystka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury (2009) oraz Miasta Sosnowca w dziedzinie kultury dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury i opieką nad zabytkami (2013). Laureatka wyróżnienia Miasta Będzina za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej oraz upowszechniania i ochrony kultury (2007), Nagrody Miasta Sosnowca za upowszechnianie i ochronę kultury w 2016 (2017) oraz Honorowej Nagrody „Klucz do Polskiej Spiżarni” (2023) przyznawanej przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego.
Oskar Adamus
wieloletni pracownik instytucji Katowice Miasto Ogrodów, w latach 2023–2024 odpowiedzialny za działalność biura Europejskiej Stolicy Kultury 2029.
Krzysztof Olichwier
koordynator projektów m.in: program Off Polska, konkurs Klasyka Żywa w Instytucie Teatralnym im. Z. Raszewskiego w Warszawie