Niektóre ze spacerów pomagają dostrzec więzi pomiędzy teatrem a miastem, inne są okazją do wspólnego spędzenia czasu. Wszystkie mają jedną wspólną cechę – cieszą się ogromną popularnością.
Odbywające się w latach 2020-2021 spacery teatralne literacko-historyczne zostały dofinansowane przez Miasto Sosnowiec w zakresie wsparcia kultury.
Organizatorem ich była Fundacja Szafa Gra. Partnerem projektu był Teatr Zagłębia w Sosnowcu. Patronat medialny I Like Zagłębie i 41-200.pl.
Uczestnicy biorą udział w spacerze na własną odpowiedzialność. Organizator nie zwraca kosztów przejazdu i ubezpieczenia.
Najbliższe spacery:
Lista planowanych w roku 2024 spacerów:
Wkrótce więcej informacji…
Spacery, które odbyły się w 2023 roku:
„Maczki, dawna Granica – spacer śladem bohaterów znad Białej Przemszy”
16 września 2023 (sobota)
Prowadzenie: Paweł Duda
Spacer z udziałem aktorów Teatru Zagłębia: Ryszardy Bielickiej-Celińskiej i Krzysztofa Korzeniowskiego.
„Spacer po dawnym miasteczku Modrzejów”
27 sierpnia 2023
Prowadzenie: Grzegorz Onyszko
Spacer z udziałem aktorów Teatru Zagłębia: Przemysława Kani i Michała Bałągi
Spacery w 2022 roku
30 Października 2022 odbył się spacer „Mysie wędrówki po Świniogrodzie”. Przewodnik Tomek Grząślewicz oprowadzał grupę ponad 140 uczestników po terenie dawnego getta na terenie sosnowieckiej dzielnicy Środula. Spacer związany był z teatralną premierą sztuki „Środula. Krajobraz Mausa”. Zabudowa dzielnicy pamiętająca czasy II wojny światowej praktycznie już nie istnieje, ale udało się odnaleźć wiele cennych informacji na jej temat i zaprezentować historię bohaterów powieści graficznej „Maus”. W spacerze udział specjalny wzięły aktorki Teatru Zagłębia Maria Bieńkowska i Beata Deutschman, które przeczytały fragmenty wspomnień ludzi, którzy przeżyli pobyt w środulskim getcie.
17 września 2022, w ramach 12. Nocy Teatrów GZM odbył się spacer „Z Alojzym Korzeńcem do dworca”. Wędrówka śladami kafelkarza Alojzego Korzeńca to pomysł, aby dotknąć miejsc związanych z literackim i teatralnym „Korzeńcem”. Na trasie znalazł się oczywiście kafelek sygnowany „A. Korzeniec Sosnowice” – nieodzowny element każdego ze spacerów śladami prozy Zbigniewa Białasa. Zobaczyliśmy też miejsce, w którym kolejarz Ociepa znalazł bezgłowe ciało Korzeńca. Wędrówkę poprowadzili Tomasz Grząślewicz i Paweł Ptak – regionaliści, współautorzy przewodnika „Śladami prozy Zbigniewa Białasa. Przewodnik literacki po Sosnowcu”.
11 września 2022 po raz pierwszy w historii Teatr Zagłębia zorganizował spacer dla dzieci. Spacerownik Teatralny, bo taka nazwę miało to wydarzenie było przeznaczone dla dzieci, które chciały zabrać na spacer dorosłych. Hasłem przewodnim byli: Artyści Sosnowca.
Być może codziennie mijacie miejsca, w których ktoś kiedyś próbował realizować swoje artystyczne marzenia… Uczestnicy spaceru odwiedzili 5 przestrzeni kojarzących się ze słynnymi ludzi, którzy na jakimś etapie swojego życia byli związani z Sosnowcem! Poszczególne stacje spaceru były okazją do uwalniania wyobraźni i międzypokoleniowych zabaw. Przy okazji poznania historii miasta i sosnowieckiej kultury. Spacer opracowały i prowadziły: Justyna Czarnota i Agata Kędzia
Spacer powstał w ramach projektu „Spacerownik Teatralny”, którego organizatorem jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
21 sierpnia 2022 mieliśmy przyjemność wraz z przewodnikiem Arturem Ptasińskim przejść wycieczkę „Pętla wokół kopalni Kazimierz”. Spacer poprzez drogi i bezdroża malowniczych terenów skupiony był wokół ostatniej, nieistniejącej już sosnowieckiej kopalni. Sala zborna, zabytkowa maszyna wyciągowa i wznosząca się ponad chmury wspomnień wieża szybu K I. Do tego staw czaplowy, rzeka Bobrek, duchy parowych amerykanów i brama wiedeńska.
Specjalną atrakcją spaceru było pojawienie się Mirosławy Żak i Krzysztofa Korzeniowskiego z Teatru Zagłębia. Mieli oni okazję zaprezentować swoje nieszablonowe umiejętności aktorskie w niecodziennej scenerii szatni łańcuszkowej. Spacer poprowadził: Artur Ptasiński.
17.06.2022 odbył się spacer teatralny „Sekrety i historia Teatru Zagłębia”. Wycieczkę po najciekawszych pomieszczeniach związanych z produkcją spektakli oprowadzał aktor Michał Bałaga. Podczas zwiedzania Teatru uczestnicy zapoznali się też z planami jego rozbudowy oraz z historią tej zasłużonej placówki. Na trasie zwiedzania, dzięki aktorom Agnieszce Baładze-Okońskiej i Przemysławowi Kani można było zapoznać się też z kolejnymi etapami powstawania roli.
22.05.2022 powędrowaliśmy „Modrzejowską do Modrzejowa”. Legendarna Modrzejowska, rondo Zagłębia Dąbrowskiego, wieś Ostra Górka i dalej na południe z biegiem Czarnej Przemszy. Puszkin, Ludmiła i górnicza katastrofa. Nieco później Wygoda i port rzeczny, który nigdy nie powstał. Wycieczkę zakończyliśmy na Rynku w Modrzejowie, ale zanim do tego doszło napotkaliśmy na swej drodze legendarnych przemytników, w których wcielili się aktorzy Teatru Zagłębia – Aleksander Blitek i Tomasz Muszyński. Dodajmy tu, że spacer poprowadził Artur Ptasiński, człowiek, który zawsze ma w zanadrzu wiele ciekawych lokalnych historyjek.
3.04.2022 odbył się pierwszy w tym roku spacer teatralny organizowany przez Fundację Szafa Gra. Tytuł wędrówki „Wiosna w Lesie Zagórskim” zdawał się zachęcać, w przeciwności do prognozowanej pogody, która ostatecznie była znakomita. Wycieczka odbyła się po ścieżkach kompleksu leśnego położonego pomiędzy Zagórzem a Kazimierzem Górniczym. Piękna przyroda, ptaków śpiew, dzika zwierzyna, górnicze pamiątki, Herbatka i Cioch, Betoniok oraz tajemniczy niewypał. Wszystko to zaprezentował uczestnikom przewodnik Artur Ptasiński. Wiele do spaceru wniósł też udział specjalny aktorów Teatru Zagłębia Agnieszki Bieńkowskiej i Kamila Bochniaka.
Spacery, które się odbyły w roku 2021:
Nekropolia Czterech Wyznań – spacer odbył się 8.09.2021 w ramach konferencji naukowej „Strefy KON/TAKTU- STREFY KON/FLIKTU jako narzędzie rozpoznawania współczesnej rzeczywistości kulturowej”. Spacer prowadzili: Tomasz Grząślewicz i Paweł Ptak. Autor zdjęcia: Maciej Dziaczko
Dom wieczności przy ulicy Gospodarczej – spacer odbył się 19.09.2021. Prowadził go Grzegorz Onyszko. Autor zdjęcia: Radek Struzik
Getto otwarte 1939-1943 – spacer odbył się 4.09.2021. Prowadził go Tomasz Grząślewicz. Autor zdjęcia: Rafał Opalski
Czy Modrzejów był sztetlem? – spacer odbył się 29.08.2021. Prowadził go Grzegorz Onyszko. Autor zdjęcia: Mateusz Jaruszewski
Opowieści starososnowieckie – spacer odbył się 14.08.2021. Prowadził go Grzegorz Onyszko. Autorka zdjęcia: Katarzyna Litwinowicz
Środula – dzielnica zamknięta – spacer odbył się 1.08.2021. Prowadził go Grzegorz Onyszko. Autor zdjęcia: Radek Struzik
Od Oppenheima do Szpilmana – spacer odbył się 18.07.2021. Prowadził go Grzegorz Onyszko. Autor zdjęcia: Rafał Opalski
Historia spacerów teatralnych współorganizowanych przez Teatr Zagłębia
Pierwszą imprezą tego typu zorganizowaną przez Teatr Zagłębia był spacer „Śladami transformacji”, który prowadziła Olga Drynda. Odbył się on 6 października 2018 roku i było to wydarzenie towarzyszące sosnowieckiej premierze sztuki „Duchologia polska”.
2 marca 2019 roku miał miejsce spacer „Szlakiem literackiego i teatralnego Korzeńca”. Również tym razem było to wydarzenie towarzyszące spektaklowi. Tym razem chodziło o pożegnanie ze sztuką „Korzeniec”. Spacer prowadzili Tomasz Grząślewicz i Grzegorz Onyszko.
9 czerwca 2019 roku odbył się spacer po Nekropolii Czterech Wyznań, zespole cmentarzy rzymskokatolickim, żydowskim, prawosławnym i ewangelickim, gdzie wraz z przewodnikiem Grzegorzem Onyszko odwiedzono nagrobki postaci związanych ze sztukami granymi w sosnowieckim teatrze oraz sławnych mieszkańców Sosnowca.
Ciekawą pod kątem wiedzy o teatrze był była „Wędrówka szlakiem teatrów w Sosnowcu”. Przewodnikiem był Grzegorz Onyszko. 13 października 2019 roku wyruszyliśmy spod Teatru Zagłębia i odwiedzaliśmy miejsca w ścisłym centrum miasta w których kiedyś, na przestrzeni lat funkcjonowały teatry. Jak się okazuje nasze miasto jest bardzo bogate w takie miejsca, a historia samych przedstawień teatralnych na tym terenie sięga o wiele głębiej niż okres w którym powstał Teatru Zagłębia.
„Kiedy Ostrowy Górnicze były Niemcami” to pierwszy z serii dziesięciu zaplanowanych spacerów organizowanych przez Fundację Szafa Gra, której partnerem w tym projekcie był nasz teatr. Spacer odbył się 23 lipca 2020 roku, a poprowadził go Grzegorz Onyszko. Grupa ponad 110 uczestników zwiedziła jedną z najpiękniejszych dzielnic Sosnowca. Przewodnik opowiadał o tej historii bardziej odległej, z przełomu XIX i XX wieku jak i tej z lat 40.XX wieku.
„Śladami 25 tysięcy mieszkańców Sosnowca” to spacer, który zgromadził rekordową ilość uczestników. Ponad 120 osób przeciskało się wąskimi chodnikami i słuchało ciekawych opowieści przewodnika Grzegorza Onyszko. Historia sosnowieckich Żydów jest bardzo podobna do historii Żydów z Warszawy, czy Łodzi. Tu też były selekcje, getta i ostateczna wywózka do obozu zagłady. Ale wcześniej, jeszcze przed II Wojną Światowej Sosnowiec był miastem wielu kultur. Tu prowadzili liczne swoje biznesy drobni kupcy i wielcy potentaci tamtych czasów. Jeśli dobrze się przyjrzymy to w bramach i innych zakamarkach miasta znajdziemy jeszcze ich ślady.
09 sierpnia rano wraz z przewodnikiem Arturem Ptasińskim ruszyliśmy by zwiedzać – „Tajemnicze Zagórze”. Każda z opowiedzianych przez przewodnika historii była bardzo wciągająca. Ciekawostki historyczne mieszały się z przyrodniczymi. Zdumiewające było to, że tyle ciekawych historii wydarzyło się na tak stosunkowo małej przestrzeni. Tym, który nie uczestniczyli w spacerze powiemy jedynie, że historia Zagórza sięga znacznie głębiej niż wszyscy myślimy i pamiątki ze średniowiecza wcale nie są najstarszymi. Interesujące są też walory przyrodnicze tego rejonu. Warto też zaznajomić się z historią kolejnych właścicieli Zagórza, tym bardziej że pokazuje ona to w jaki sposób Zagórze zmieniało swój charakter z osady typowo rolniczej w przemysłową.
27 sierpnia odbył się spacer „Architektura Sosnowca”. Dzięki przewodnikowi Grzegorzowi Onyszko uczestnicy spaceru zobaczyli jakie rozwiązania architektoniczne zastosowano w Sosnowcu. Dowiedzieli się też dlaczego w tym mieście architektura jest tak głęboko zróżnicowana i co było powodem nieładu przestrzennego, jaki powstał w Sosnowcu na przełomie XIX i XX wieku.
5 września odbył się jedyny w tym roku spacer śladami sukcesów sosnowieckich sportowców – „Drużyna Sosnowiec„. Spacer poprowadził Mateusz Jaruszewski, a na jego trasie spotkaliśmy oprócz najbardziej znanych obiektów sportowych także znanych sportowców. Byli Wojciech Jaroszewski (Płomień Sosnowiec), Izabela Krzoska (Włókniarz Sosnowiec), Andrzej Biernacki (Włókniarz Sosnowiec) oraz Tomasz Służałek (koszykarskie Zagłębie). Najciekawszym elementem spaceru było zwiedzanie wystawy „Historia Hokeja w Sosnowcu” w Sosnowieckim Centrum Sztuki Zamek Sielecki.
19 września odbyła się niezwykła wędrówka inspirowana „Rocznikiem Sosnowieckim i Kalendarzem na rok 1899″ wydanym przez Stanisława Jermułowicza. Spacer nazywał się „Sosnowiec 1899” i poprowadził go Tomasz Grząślewicz. Odwiedziliśmy miejsca opisane w kalendarzu, głównie w obszarze centrum miasta, Pogoni i Sielca. Zobaczyliśmy sosnowiecką cerkiew, miejsce w którym stał słynny Szpital na lepiankach, pałac Dietla, park Sielecki oraz katedrę. Najciekawszy miejscem pod względem postaci Jermułowicza była kamienica przy ul. Warszawskiej (na zdjęciu poniżej), gdzie przed laty była drukarnia i księgarnia Jermułowicza i Bergmana.
Na 10 października 2020 planowany był spacer „Sosnowiec jest takim miastem jak Londyn, Paryż, Wiedeń…„. Miał go poprowadzić Tomasz Grząślewicz. Ze względu na obostrzenia jakie zostały wprowadzone na terenie kraju ze względu na covid-19 oraz w trosce o zdrowie uczestników i przewodników postanowiliśmy zmienić formę spacerów na fotorelację + opis.
Ta forma jest pozwala na indywidualne zwiedzanie śladami przewodnika. Daje też szansę na zobaczenie spaceru w formie fotorelacji ludziom na całym świecie. Fotorelacja z tego wydarzenia znajduje się na profilu facebookowym fundacji Szafa Gra – organizatora spaceru.
Na 18 października 2020 planowano spacer „Od Portu Niweckiego do Trójkąta Trzech Cesarzy„, którego autorem i przewodnikiem miał być Artur Ptasiński. Również to wydarzenie ze względu na powyższe okoliczności musieliśmy zmienić na fotorelację + opisy.
Ta forma jest pozwala na indywidualne zwiedzanie śladami przewodnika. Daje też szansę na zobaczenie spaceru w formie fotorelacji ludziom na całym świecie. Fotorelacja z tego wydarzenia znajduje się na profilu facebookowym fundacji Szafa Gra – organizatora spaceru.
25 października 2020 miał odbyć się ostatni spacer z serii 10 organizowanych przez Fundację Szafa Gra. „Wędrówka szlakiem teatrów w Sosnowcu” odbyła się w formie fotorelacji, którą przygotował Maciej Stobierski, a narrację przygotował Grzegorz Onyszko.
Ta forma jest pozwala na indywidualne zwiedzanie śladami przewodnika. Daje też szansę na zobaczenie spaceru w formie fotorelacji ludziom na całym świecie. Fotorelacja z tego wydarzenia znajduje się na profilu facebookowym fundacji Szafa Gra – organizatora spaceru.
Organizatorem serii 10 spacerów była Fundacja Szafa Gra, partnerem był Teatr Zagłębia, a patronami medialnymi I Like Zagłębie i 41-200.pl.
Projekt dofinansowano w ramach otwartego konkursu ofert na realizację w 2020 r. zadań publicznych Miasta Sosnowiec w zakresie kultury.
