Persona. Ciało Bożeny

Hubert Sulima

Wanessa, córka Bożeny K. przebrana za konia z hobby horse w ręku. Rozmawia z matką, Bożeną K. Za nimi postać mężczyzny z głową konia.
Na płótnie z tyłu sceny wyświetlany obraz dwóch kobiet - dziennikarki i aktorki. Na scenie stoi mężczyzna.
Aktorka grająca Polę Negri. Z cygarniczką w ręku.
Aktorka przywiązana na pal, jak wiedźma palona na stosie.
Zamyślona Bożena K. Za nią rozmazana postać kobiety.
Dwóch wojskowych z karabinami wymierza w leżącą na podłodze kobietę.
Scena Jarosława Kaczyńskiego na łożu śmierci. Aktor grający Donalda Tuska przychodzi do niego ze świecą.
Wanessa, córka Bożeny K. nagrywa ją. Na płótnie z tyłu sceny widać obraz z kamery.
Aleksander Blitek w bluzie I love Sosnowiec przed kamerą.
Postaci spektaklu
Dwie kobiety stojące nad studnią. Jedna z nich to Boożena K. - sprzątaczka, a druga to medium - Dobromena.
Dwie kobiety tańczące w parze. Jedna z nich to żydówka, druga ma na sobie kostium wojskowego z opaską ze swastyką.

Fot. Jeremi Astaszow

Do Teatru Zagłębia przyjeżdża znany nie tylko w Polsce – choć polski – Reżyser. Ma wystawić autorskie dzieło „Persona. Ciało Bożeny”. Wraz z nim do Sosnowca trafia znana nie tylko w Polsce – choć polska – Aktorka. To ona ma wcielić się w postać Bożeny K., pani sprzątającej w teatrze. Najnowszy spektakl Reżysera ma traktować o radykalnym wybaczaniu, którego uczy się nie tylko ekipa realizatorów i realizatorek, ale też teatr, a nawet miasto jako takie. Tylko kto ma co wybaczyć komu? Co wybaczyć ma Bożena, co Aktorka, co Reżyser? Co wybaczyć można – i czy można – im? I wreszcie: czy wybaczyć może Sosnowiec – obiekt żartów, memów i drwin, będące w wiecznym cieniu Katowic miasto, które na pierwsze strony gazet trafia albo dla beki, albo jako miejsce tragicznych zdarzeń?

Twórcy przedstawienia wychodzą od lokalnych sosnowieckich historii, by opowiedzieć o czymś szerszym – o różnych odcieniach wybaczenia, o mierzeniu się z własną historią i szukaniu dla siebie możliwości zmiany i nadziei. Na scenie zobaczymy świat pełen wyobraźni, zaskoczeń i czarnego humoru, z których słynie duet Piaskowski/Sulima. „Persona. Ciało Bożeny” to spektakl pokazujący obrazy niemożliwe, których nigdy nie widzieliśmy, ale skrycie pragnęliśmy zobaczyć.

 

 

 

W dniu 14 września spektakl „Persona. Ciało Bożeny” zagramy w ramach Nocy Teatrów GZM organizowanej przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię.

Spektakl „Persona. Ciało Bożeny” został przyjęty do 30. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.

Obsada

Twórcy

Jędrzej Piaskowski

Reżyser teatralny, absolwent Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, studiował też Muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim (2007-2012); obecnie studiuje również na Wydziale Malarstwa ASP w Katowicach. Jest m.in. laureatem V Forum Młodej Reżyserii w Krakowie (2015) gdzie za spektakl „Versus” Teatru Nowego w Poznaniu zdobył Nagrodę Główną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego spektakl „Puppenhaus Kuracja” na podstawie tekstu Magdy Fertacz zrealizowany w sezonie 2016/17 w TR Warszawa został uznany za jedno z najciekawszych wydarzeń teatralnych sezonu, a w 2018 roku zdobył grand prix na 13. Edycji Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R_@_port w Gdyni, oraz znalazł się w finale 24. Edycji Konkursu na wystawienie polskiej sztuki współczesnej. Obecnie stale współpracuje z dramaturgiem Hubertem Sulimą, z którym pracował przy spektaklach: „Raj. Tutorial” (Teatr im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu, 2017), „Dawid jedzie do Izraela” (TR Warszawa i Muzeum Polin, 2018), „Trzy siostry” A. Czechowa (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 2018), „Jezus” (Nowy Teatr w Warszawie, 2019), „Historia naturalna” H. Sulimy (Teatr im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 2019), „Nad Niemnem”, „Obrazy z czasów pozytywizmu” E. Orzeszkowej (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 2020), oraz przy miniserialu online „Pamiętnik Przetrwania” (Teatr Zagłębia w Sosnowcu, 2020). W 2021 roku w naszym teatrze wyreżyserował spektakl „Komedia. Wujaszek Wania”, za którą otrzymał Złota Maskę. Piaskowski reżyserował na czołowych polskich scenach, a spektakle w jego reżyserii są prezentowane na festiwalach krajowych i zagranicznych, regularnie biorą też udział w najważniejszych polskich konkursach teatralnych (Konkurs na wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, Klasyka Żywa). Piaskowski jest doceniany przez krytykę i publiczność za oryginalność, odwagę i konsekwencję w poszukiwaniu własnego języka teatralnego.

Hubert Sulima

Twórca teatralny, dramaturg, pedagog. Absolwent Wydziału Reżyserii i Dramaturgii Akademii Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego w Krakowie.

Dramaturg kilkunastu spektakli i autor kilkunastu scenariuszy/sztuk teatralnych, które zostały zrealizowane w teatrach w całej Polsce m.in. w TR Warszawa, Nowym Teatrze w Warszawie, Starym Teatrze w Krakowie czy Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Jego sztuka „Litwa is my life” została zaprezentowana w Litewskim Narodowym Teatrze Dramatycznym w Wilnie, skąd pochodzą jego babcia i dziadek.

Dwukrotnie nominowany do „Paszportów Polityki” w kategorii „teatr” (wraz z reżyserem Jędrzejem Piaskowskim, z którym pracują w tandemie). W uzasadnieniu krytycy chwalili duet za “poszukiwanie nowego języka teatralnego, który ma łączyć, a nie dzielić i za bijącą z ich twórczości czułość wobec bohaterów, aktorów i widzów”.

Sulima jest laureatem stypendium Nowego Teatru w Warszawie dla „wybitnie utalentowanych młodych artystów”. Wyróżniony nagrodami na na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyce Żywej” (za spektakl „Nad Niemnem”)  czy Festiwalu „Kontrapunkt” w Szczecinie (za spektakl „Jezus”). Laureat I miejsca w konkursie Instytutu Literatury na najlepsze opowiadanie 2023.

Na Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu prowadzi zajęcia dla osób studiujących reżyserię. Wypracowuje tam nowatorskie metody nauczania i feedbacku. Jego zainteresowania naukowe obejmują także sztuki społecznie i badania poprzez sztukę.

Pochodzi z Bielawy w Górach Sowich, mieszka we Wrocławiu.

 

Rafał Domagała 

Twórca kostiumów, stylizacji, scenografii, obiektów i performansów; pracował m. in.: z Grzegorzem Jaremko przy spektaklach “Iwona Księżniczka Burgunda” (2017) w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu, “Woyzeck” (2019) w TR Warszawa, “Przemiana” (2023) w Nowym Teatrze w Warszawie ; współpracował z Alexem Jenkinsem-Baczyńskim przy performansach “Salto” (2017) w Kem w Warszawie, „Nim Zakwitnie Tysiąc Róż z Warszawą w Tle)” (2018) w Fundacji Galerii Foksal w Warszawie “Bez Tytułu” (2019) w CSW w Warszawie, pokazie choreografii “Untitled (Holding Horizon)” (2019) podczas 58. Biennale w Wenecji, oraz filmie “Pedały, przyjaciółki i wiersz do maszerującego nacjonalisty” (2019); wraz z Mileną Liebe współtworzył kostiumy do filmu Dawida Nickela „Ostatni Komers” (2020); z Janem Jelińskim pracował min. przy spektaklu “BOGINIE” (2021) w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz “Ludwig” (2022) w koprodukcji Teatru Żeromskiego w Kielcach i Teatru Nowego w Warszawie; zaprojektował kostiumy do spektakli Jędrzeja Piaskowskiego i Huberta Sulimy “Marzenia polskie / Les rêves polonais” (2022) w Teatrze Starym w Krakowie, “Frankenstein” (2022) w Teatrze Żeromskiego w Kielcach, “Ptaki ciernistych krzewów. Rzecz o miłości w kościele” (2023) w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, “Persona. Ciało Bożeny” (2024) w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu; wraz z Tomkiem Baranem stworzył scenografię do filmu “SKRAJ” (2022) w reżyserii Edmunda Krępińskiego i Jakuba Dylewskiego; autor kostiumów do spektakli Jolanty Janiczak i Wiktora Rubina “Dobrze Ułożony Młodzieniec” (2023) w Teatrze Nowym w Łodzi oraz “Śnieżka nie chce spać” (2023) w Teatrze Polskim w Poznaniu; współpracował również z Remigiuszem Brzykiem przy spektaklu “Śmierć Komiwojażera” (2023): w Teatrze Nowym w Łodzi; wraz z Bartoszem Jakubowskim, Mają Gomulską i Gabrielą Sułkowską tworzą kolektyw X-Philes zajmujący się performowaniem, publikowaniem i popularyzowaniem queerowej poezji, mib. wraz ze Staromiejskim Domem Kultury w Warszawie wydał książkę “X-Philes archiwum queerowej poezji” (2023), oraz wystawę “Baśnie z krwi i kości” (2023) w Fundacji Galerii Foksal w Warszawie.

Recenzje

Bożena, cicha bohaterka codzienności” – Magdalena Mikrut-Majeranek, teatrologia.pl

Tusk przychodzi do Kaczyńskiego. Scena przejdzie do historii polskiego teatru” – Przemek Gulda, ksiazki.wp.pl

Gulda poleca: Persona. Ciało Bożeny” – Przemek Gulda, instagram.com/guldapoleca

Persona. Ciało Bożeny” – Rafał Turowski, rafalturow.ski.

Sosnowiecka opowieść o wybaczaniu – Persona. Ciało Bożeny” – Tomasz Sknadaj, terazteatr.pl

Możliwość dialogu” – Magdalena Figzał-Janikowska, teatralny.pl

Był sobie Krystian, Krystian, Krystian i Krystian” – Witold Mrozek, dwutygodnik.com

Proszę jechać do Sosnowca i oglądać” – Kamil Pycia, Teatralna Kicia, e-teatr.pl

Video